چرا تایرهای زمستانی در فصل سرد حیاتی هستند؟
با کاهش دما و بارش اولین برف، بسیاری از رانندگان تصور میکنند که داشتن یک خودروی چهارچرخ محرک (AWD) یا سیستمهای ترمز پیشرفته برای عبور از جادههای لغزنده کافی است. اما واقعیت فیزیکی سادهای وجود دارد: تنها نقطه تماس خودروی چند تنی شما با جاده، چهار لایه لاستیکی به اندازه کف دست است. در دمای زیر 7°C، تفاوت میان یک سفر ایمن و یک حادثه ناگوار، تنها در نوع ترکیبات شیمیایی این چهار تایر نهفته است.
تایرهای زمستانی دارای طراحی خاصی هستند که به افزایش چسبندگی و کنترل خودرو در شرایط سرد و برفی کمک میکند. در زیر تأثیرات مثبت این نوع تایرها بیان میشود:
1. بهبود چسبندگی
تایرهای زمستانی دارای آج عمیقتر و الگوهای مخصوصی هستند که به افزایش چسبندگی در سطحهای لغزنده کمک میکند. این طراحی باعث میشود که آب ذوب شده، برف و یخ بهراحتی از زیر تایرها خارج شوند و در نتیجه تماس بهتری با سطح زمین برقرار شود. این ویژگی به راننده اجازه میدهد تا در شرایط نامساعد بهتر کنترل خودرو را داشته باشد.
2. افزایش ایمنی
استفاده از تایرهای مناسب باعث کاهش خطر لغزش و از دست دادن کنترل بر خودرو میشود. به ویژه در شرایط بارش برف و یخ، داشتن تایرهای زمستانی میتواند از بروز تصادفات جلوگیری کند و ایمنی مسافران را تضمین کند. تحقیقها نشان دادهاند که خودروهایی که از تایرهای فصل زمستان استفاده میکنند، در مقایسه با خودروهایی که فقط از تایرهای معمولی استفاده میکنند، کمتر در معرض حوادث ناگوار قرار دارند.
3. عملکرد بهینه در شرایط مختلف
تایرهای زمستانی به گونهای طراحی شدهاند که در دماهای پایین به خوبی عمل کنند. این تایرها میتوانند در دماهای زیر صفر درجه سانتیگراد نیز عملکرد بهینهای داشته باشند. در واقع، بسیاری از تایرهای معمولی که در فصلهای گرم استفاده میشوند، در شرایط سرد خاصیت چسبندگی خود را از دست میدهند و ممکن است موجب حوادثی ناگوار شوند.
جادوی نرمی در سرمای استخوانسوز
تایرهای تابستانی و حتی بسیاری از تایرهای چهارفصل، در دمای پایین خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و مانند پلاستیک سخت میشوند. این پدیده که به آن «اثر شیشهای شدن» میگویند، باعث میشود تایر نتواند خود را با ناهمواریهای جاده تطبیق دهد و اصطکاک به شدت کاهش یابد. اما فرمولاسیون خاص تایرهای زمستانی بدین گونه است که حاوی درصد بالاتری از سیلیکا و ترکیبات لاستیکی نرم هستند که حتی در دمای -30°C نیز منعطف باقی میمانند تا چسبندگی تایر به سطح جاده حفظ شود.
طراحی آج؛ چنگالهایی بر روی یخ
تفاوت ظاهری تایرهای زمستانی در شیارهای عمیق و الگوهای پیچیده آنهاست.
-
شکافهای مویی (Sipes): روی سطح هر آج، هزاران شکاف ریز وجود دارد. این شکافها هنگام حرکت باز میشوند، برف را گاز میگیرند و با ایجاد لبههای تیز، روی یخ چنگ میاندازند.
-
تخلیه برف و لای: بر خلاف تایرهای معمولی که برف در شیارهایشان گیر کرده و آنها را به یک سطح صاف و لغزنده تبدیل میکند، طراحی آج زمستانی به گونهای است که برف را به بیرون پرتاب کرده و مسیر خود را پاکسازی میکند.
فاصله ترمزگیری؛ مرز میان ایستادن و تصادف
حیاتیترین بخش اهمیت تایرهای زمستانی در لحظه ترمزگیری نمایان میشود. تحقیقات نشان میدهد که در جادههای برفی، خودرویی که مجهز به تایر زمستانی است، تا ۳۰ الی ۴۰ درصد زودتر از خودروی دارای تایر معمولی متوقف میشود. این فاصله چند متری دقیقاً همان جایی است که از برخورد با خودروی جلویی یا عابر پیاده جلوگیری میشود.
ویژگیهای تایرهای زمستانی
تایرهای زمستانی چندین ویژگی خاص دارند که آنها را از تایرهای معمولی متمایز میکند:
-
جنس و ترکیب لاستیک: تایرهای زمستانی معمولاً از ترکیبی نرمتر نسبت به تایرهای تابستانی ساخته میشوند. این ترکیب به آنها اجازه میدهد در دماهای پایین انعطافپذیری بالاتر داشته باشند.
-
الگوی آج: الگوی آج تایرهای زمستانی عمیقتر و بیشتر از تایرهای تابستانی است. این ویژگی باعث میشود که برف و یخ بهتر از زیر تایرها خارج شود و چسبندگی بهتری ایجاد شود.
-
سوراخهای شیار: این تایرها دارای سوراخهای بیشتری هستند که به کمک آنها میتوانند برف و یخ را بهتر خارج کرده و چسبندگی را افزایش دهند.
نکات لازم برای نگهداری تایرهای زمستانی
برای حفظ عملکرد مناسب تایرهای زمستانی، رعایت چند نکته ضروری است:
-
بررسی عمق عاج: عمق آج تایرهای زمستانی باید حداقل ۴ میلیمتر باشد. بررسی منظم عمق آج میتواند به اطمینان از عملکرد صحیح آنها کمک کند.
-
چک کردن فشار باد: فشار باد تایرها در فصل زمستان تغییر میکند، بنابراین لازم است بهطور مرتب فشار باد تایرها را بررسی کرده و در صورت نیاز تنظیم کنید.
-
تعویض به موقع: تایرهای زمستانی معمولاً باید بعد از فصل زمستان و با آغاز بهار تعویض شوند. تایرهای مشابه زمان قبلی ممکن است در فصل گرم عملکرد بهینهای نداشته باشند.
نتیجهگیری
استفاده از تایرهای زمستانی یک اقدام ضروری برای افزایش ایمنی خودرو در فصل سرد است. این تایرها به دلیل طراحی خاص خود، میتوانند کنترل و چسبندگی را در شرایط سخت جوی بهبود بخشند و از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کنند. توجه داشته باشید که تایرهای زمستانی هزینه اضافی نیستند، بلکه یک بیمه عمر برای شما و سرنشینان خودرو هستند. آنها با حفظ نرمی در سرما و مهندسی دقیق شیارها، کنترل خودرو را در شرایط بحرانی ممکن میسازند. به یاد داشته باشید که سیستمهای ایمنی مانند ABS یا کنترل پایداری (ESP) تنها زمانی کار میکنند که تایرها اصطکاک لازم را با جاده داشته باشند؛ در غیر این صورت، پیشرفتهترین خودروها نیز در برابر فیزیکِ لغزش تسلیم خواهند شد.