چرا لاستیک خودرو در فصل سرما کم باد می‌شود؟
با فرا رسیدن فصل سرما، بسیاری از رانندگان با هشدار کمبود باد لاستیک (TPMS) مواجه می‌شوند یا به طور محسوس متوجه نرمی بیش از حد لاستیک‌های خود می‌شوند. این پدیده نه تنها آزاردهنده است، بلکه یک مسئله جدی ایمنی و اقتصادی محسوب می‌شود. دلیل این افت فشار، یک اصل ساده فیزیکی است که مستقیماً با دما مرتبط است.
دلیل علمی کم باد شدن لاستیک‌ها در سرما: قانون گازها
دلیل اصلی این پدیده، رفتار گازها در برابر تغییرات دمایی است که با قانون شارل (Charles's Law) یا قانون آووگادرو در علم ترمودینامیک توضیح داده می‌شود.
کاهش دما، کاهش حجم: هوای داخل لاستیک در اصل یک گاز است. طبق این قوانین، هنگامی که دمای محیط کاهش می‌یابد، انرژی جنبشی مولکول‌های گاز داخل لاستیک نیز کاهش می‌یابد. در نتیجه، مولکول‌ها آهسته‌تر حرکت می‌کنند و فضای کمتری اشغال می‌کنند.
افت فشار (PSI): این کاهش حجم منجر به افت محسوس فشار داخل لاستیک می‌شود. به ازای هر ۱۰ درجه فارنهایت (یا ۵.۵ درجه سانتی‌گراد) کاهش دما، فشار باد لاستیک تقریباً ۱ تا ۲ پوند بر اینچ مربع (PSI) کاهش می‌یابد.
اثر تجمعی: اگر دمای محیط مثلاً ۲۰ درجه سانتی‌گراد کاهش یابد، لاستیکی که در تابستان کاملاً تنظیم شده بود، اکنون ۳ تا ۴ PSI کمتر از حد استاندارد خواهد بود. این میزان افت فشار برای فعال‌سازی سنسورهای هشدار TPMS کافی است.
نکته: در فصل سرما، افت فشار نه به دلیل "خروج" هوا از لاستیک، بلکه به دلیل "انقباض" هوای موجود در داخل تایر رخ می‌دهد.
خطرات رانندگی با لاستیک کم‌باد در زمستان
رانندگی با لاستیک کم‌باد، به ویژه در شرایط جاده‌ای لغزنده زمستان، خطرات متعددی به همراه دارد:
-
کاهش ایمنی: کم‌باد بودن لاستیک، پایداری خودرو در پیچ‌ها را کاهش داده و مسافت ترمزگیری را افزایش می‌دهد. در برف و یخ، کنترل خودرو به شدت دشوار می‌شود.
-
سایش نامنظم: لاستیک کم‌باد در لبه‌های کناری بیشتر سایش پیدا می‌کند و عمر مفید آن به شدت کاهش می‌یابد.
-
افزایش مصرف سوخت: مقاومت غلتشی لاستیک کم‌باد افزایش یافته و خودرو برای حرکت به انرژی (سوخت) بیشتری نیاز دارد.
-
خطر پنچری و ترکیدن: انعطاف‌پذیری بیش از حد دیواره لاستیک در سرعت‌های بالا منجر به افزایش گرما و خطر ترکیدن لاستیک می‌شود.
راهکارهای پیشگیری و حفظ فشار استاندارد لاستیک
با درک دلیل علمی این پدیده، پیشگیری از آن ساده است و بر دو اصل بررسی منظم و تنظیم صحیح استوار است:
۱. تنظیم فشار در دمای پایین (قانون ۲۴ ساعت)
تنظیم در حالت سرد: همیشه فشار باد لاستیک‌ها را زمانی که لاستیک "سرد" است (حداقل ۳ ساعت پس از رانندگی یا قبل از اولین رانندگی صبحگاهی) تنظیم کنید. رانندگی باعث گرم شدن هوا و افزایش موقتی فشار می‌شود که تنظیم دقیق را مختل می‌کند.
تنظیم برای زمستان: با شروع فصل سرد، حتماً فشار باد لاستیک را چک کنید و آن را بر اساس PSI توصیه شده توسط سازنده خودرو (که معمولاً روی ستون در سمت راننده یا دفترچه راهنما درج شده است) تنظیم نمایید.
۲. بازرسی هفتگی فشار
بررسی منظم: به جای انتظار برای فعال شدن هشدار TPMS، فشار باد لاستیک‌ها را حداقل هفته‌ای یک بار در طول فصل سرما بررسی کنید.
۳. استفاده از نیتروژن (اختیاری)
مزیت نیتروژن: استفاده از نیتروژن به جای هوای عادی می‌تواند به حفظ فشار کمک کند. نیتروژن نسبت به اکسیژن کمتر مستعد نفوذ از دیواره لاستیک است و همچنین نوسانات فشار آن در برابر تغییرات دمایی تا حدی کمتر از هوای معمولی (که حاوی بخار آب است) می‌باشد.
۴. اهمیت لاستیک‌های با کیفیت
اهمیت کیفیت: لاستیک‌های فرسوده و کم‌کیفیت سریع‌تر دچار نشتی یا سایش نامنظم می‌شوند. استفاده از تایرهای مناسب فصل و با کیفیت، ایمنی و حفظ فشار را تضمین می‌کند.
مرجع شما برای خرید و فروش خودرو
برای حفظ ایمنی، نه تنها سلامت لاستیک‌ها مهم است، بلکه اطمینان از سلامت کلی خودرو نیز حائز اهمیت است. اگر قصد خرید، فروش یا اطلاع از قیمت روز خودروی خود را دارید، می‌توانید از خدمات شاپکار استفاده کنید. شاپکار به عنوان یک مرجع آنلاین معتبر، امکان خرید و فروش امن انواع خودروهای کارکرده و صفر را با ارائه کارشناسی دقیق و خدمات پشتیبانی فراهم می‌آورد.