لاسیتک ران فلت چیست؟

به گزارش شاپ کار به نقل از خبر آنلاین، به نقل از آخرین خودرو، سال ها پیش تصور اینکه بتوان با یک تایر پنچر کیلومترها به مسیر ادامه داد بیشتر شبیه یک داستان علمی-تخیلی بود. اما امروزه این فناوری در خیلی از خودرو های لوکس، اسپرت و حتی اقتصادی جای خویش را باز کرده و با نام لاستیک های ران فلت (Run-Flat) شناخته می شود. لاستیکی که حتی وقتی پنچر می شود همچنان شما را به نزدیک ترین تعمیرگاه می رساند بدون آن که احتیاجی به تعویض تایر در کنار جاده یا خطر بروز تصادف وجود داشته باشد. اما واقعا داستان این لاستیک ها چیست؟ آیا فقط یک فناوری فانتزی هستند یا چاره ای هوشمندانه برای یک مشکل جهانی؟
تاریخچه پیدایش تایرهای ران فلت: از میدان نبرد تا خیابان های مدرن ایده ی اولیه لاستیک های مقاوم به پنچری، به کاربردهای نظامی بازمی گردد. در جنگ جهانی دوم یکی از اشکالات جدی وسایل نقلیه نظامی، توقف در میدان نبرد به علت پنچر شدن بود. ارتش ها احتیاج به چاره ای داشتند تا خودرو حتی با وجود صدمه به تایر، به حرکت خود ادامه دهد.
اولین نمونه های ابتدایی، تایرهای تقویت شده با لایه های ضخیم یا تایرهای توپر (solid) بودند که دوام بالا اما سواری خشن و کنترل پذیری پایین داشتند. با پیشرفت علم مواد و مهندسی مکانیک در دهه ۱۹۸۰، شرکت هایی مانند میشلن (Michelin)، بریجستون (Bridgestone) و دنلوپ (Dunlop) آغاز به توسعه لاستیک هایی کردند که در صورت از دست رفتن فشار باد، بدون تخریب ساختاری بتوانند چند ده کیلومتر عملکرد داشته باشند.
اولین تایر ران فلت تجاری را میشلن با سیستم PAX معرفی نمود، ولی به علت پیچیدگی ساختار، هزینه ی بالا و احتیاج به تجهیزات خاص، چندان فراگیر نشد. تا این که در دهه ۲۰۰۰، BMW بعنوان یکی از نخستین خودروسازانی که گسترده از این تکنولوژی استفاده کرد، مدلهای سری ۵ و سری ۳ خویش را بدون زاپاس و صرفا با ران فلت عرضه نمود.
اساس عملکرد لاستیک های ران فلت: چه طور بدون هوا حرکت می کنند؟ تایرهای ران فلت به شکل کلی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
۱. Self-Supporting (خودنگهدار) در این نوع، دیواره های جانبی لاستیک بشدت تقویت شده اند (با مواد کامپوزیتی یا لاستیک سخت)، به صورتی که بعد از افت کامل فشار باد هم وزن خودرو را تحمل می کنند. این نوع رایج ترین گونه ران فلت در خودرو های مدرن است.
۲. Support Ring System (سیستم حلقه پشتیبان) در این طراحی، داخل تایر یک حلقه پلی مری یا فلزی نصب شده که در صورت پنچر شدن، بعنوان پایه عمل می کند و از له شدن تایر جلوگیری می کند. سیستم PAX میشلن بر این اساس بود.
نکته تخصصی: دیواره ی تایر ران فلت معمولا ۲ تا ۳ برابر ضخیم تر از تایرهای معمولی است و بنابراین در مقابل گرما، خمش و سایش مقاومت بالاتری دارد.

مزایای لاستیک های ران فلت: راحتی، ایمنی، عملکرد ۱. ایمنی در سرعت بالا وقتی تایر معمولی در سرعت ۱۲۰ کیلومتر در ساعت ناگهان پنچر می شود کنترل خودرو امکان دارد از دست برود. اما ران فلت اجازه می دهد حتی بدون هوا، خودرو تا ۸۰ کیلومتر با سرعتی حدود ۸۰ کیلومتر در ساعت حرکت نماید.
۲. عدم احتیاج به تعویض در کنار جاده با ران فلت دیگر احتیاجی به ایستادن در شانه ی جاده، مخصوصاً در بزرگراه ها یا مناطق ناامن نیست. به سادگی به مسیر ادامه می دهید تا به مکان مناسب برای تعمیر برسید.
۳. حذف زاپاس و کاهش وزن خودرو خودروسازها می توانند با حذف تایر زاپاس، وزن خودرو را کاهش دهند (معمولاً تا ۲۰ کیلوگرم) و فضای صندوق را بالا برند.
۴. کاهش مصرف سوخت و آلایندگی هرچند جزئی، ولی با حذف زاپاس و کاهش وزن، مصرف سوخت اندکی پایین می آید که در کلاس های هیبریدی یا برقی قابل توجه تر است.
معایب و محدودیت های تایر ران فلت: پشت پرده ی فناوری مدرن ۱. سواری خشک تر به علت دیواره های سخت تر، این تایرها ضربات جاده را بیشتر به کابین منتقل می کنند. ازاین رو در خودروهایی که به نرمی سواری حساس هستند (مثل سدان های لوکس)، گاهی حس ناخوشایندی ایجاد می شود.
۲. قیمت بسیار بالا یک لاستیک ران فلت معمولا ۳۰ تا ۶۰ درصد گران تر از معادل معمولی خودش است. مثلا اگر یک تایر استاندارد ۵ میلیون تومان باشد، ران فلت آن حدود ۷ تا ۹ میلیون خواهد بود.
۳. امکان تعمیر محدود در خیلی از موارد، تایرهای ران فلت بعد از پنچر شدن قابلیت تعمیر ندارند (مخصوصاً اگر مسافت زیادی بعد از پنچری طی شده باشد). یعنی هزینه تعویض کامل تحمیل می شود.
۴. احتیاج به TPMS (سیستم پایش فشار تایر) چون راننده متوجه پنچری نمی شود (چون ظاهر تایر تغییر نمی کند)، استفاده از حسگر TPMS الزامی است تا اخطار بموقع صادر شود. نبود TPMS = خطر.
۵. عدم سازگاری با برخی رینگ ها و تعمیرگاه ها لاستیک های ران فلت احتیاج به دستگاههای خاص برای نصب و باز کردن دارند و همه ی تعمیرگاه ها این تجهیزات را ندارند، مخصوصاً در مناطق روستایی یا کشورهای در حال توسعه.
عمر مفید تایر ران فلت بعد از پنچری: چند کیلومتر و با چه سرعتی؟ اغلب لاستیک های ران فلت بعد از پنچری کامل می توانند حدود ۸۰ کیلومتر با سرعتی بین ۵۰ تا ۸۰ کیلومتر در ساعت حرکت کنند. این عدد امکان دارد بسته به برند، دما، وزن خودرو، و شرایط مسیر متغیر باشد.
اگر با سرعت بالا یا در شرایط سنگین (مسیر خاکی، بار سنگین، شیب زیاد) حرکت کنید، عمر باقیمانده امکان دارد به زیر ۳۰ کیلومتر کاهش پیدا کند.

برندهای مطرح تولیدکننده ران فلت و تجربه عملکرد Michelin ZP
Bridgestone DriveGuard
Pirelli Run Flat
Continental SSR
Goodyear Eagle F۱ RunOnFlat
این برندها عملکردهای متفاوتی عرضه می دهند. میشلن و بریجستون تمرکز بر سواری نرم تر دارند، در حالیکه گودیر و کانتیننتال بیشتر بر چسبندگی و دوام تأکید دارند.
چه خودروهایی به شکل پیش فرض ران فلت دارند؟ بی ام و: خیلی از مدلهای سریم ۱ تا ۷ و سری های x
مینی: به صورت کامل
لکسوس LS، برخی مدلهای IS
مرسدس بنز: بعضی مدلهای E-Class و S-Class
کادیلاک CTS و ATS
برخی خودرو های تویوتا، آئودی و لندروور هم به شکل سفارشی
آیا میتوان روی خودرو تایر ران فلت انداخت؟

اگر خودروی شما به شکل پیش فرض ران فلت نیست، معمولا بهتر است چنین تایری روی آن نصب نکنید، مگر اینکه:
رینگ با استاندارد ران فلت داشته باشید.
سیستم TPMS نصب شده باشد.
سیستم تعلیق خودرو با آن سازگار باشد.
تجربه واقعی کاربران از ران فلت ها: عشق یا نفرت؟ خیلی از مالکان BMW، به ویژه در مناطق با جاده های نامناسب، از سواری خشک ران فلت شکایت دارند و در نخستین فرصت آنرا با تایر معمولی جایگزین می کنند. اما از طرفی اشخاصی که در مناطق شهری تردد می کنند و برایشان ایمنی و عدم توقف اهمیت دارد، از آن رضایت کامل دارند.

چه زمانی باید لاستیک های ران فلت را جایگزین کرد؟ اگر حتی یک مرتبه فشار کامل باد از بین رفته باشد و تایر بیشتر از ۵ کیلومتر در این وضعیت حرکت کرده باشد، بررسی تخصصی ضروری است. در بسیاری موارد لاستیک دیگر قابل استفاده نیست و باید تعویض شود. بنابراین هزینه مالکیت بلند مدت این تایرها بیشتر است.
آیا خودروهایی با تایر ران فلت، زاپاس دارند؟ در اغلب قریب به اتفاق خودروهایی که از کارخانه با لاستیک ران فلت عرضه می شوند خبری از لاستیک زاپاس نیست.
چرا؟ چون ایده اصلی ران فلت اینست که:
پنچر شدن تایر مساوی توقف اضطراری نباشد.
شما بدون احتیاج به تعویض تایر در کنار جاده، بتوانید ۵۰ تا ۸۰ کیلومتر (و گاهی بیشتر) با سرعتی کنترل شده (معمولاً تا ۸۰ کیلومتر بر ساعت) به مقصد یا تعمیرگاه برسید.
ازاین رو خودروسازها برای کاهش وزن، افزایش فضای بار و حذف احتیاج به جک و ابزارآلات، عمداً زاپاس را حذف می کنند. به جای آن در بعضی موارد فقط یک کیت پنچرگیری یا کمپرسور برقی در صندوق قرار می دهند (مثلاً بی ام و یا لکسوس).
خب وقتی به مقصد رسیدیم، چه باید کرد؟ فرض نماییم تایر پنچر شده و شما با ران فلت حدود ۵۰ کیلومتر تا یک مکان امن یا تعمیرگاه رفته اید. حالا باید بدانید:
۱. تایر ران فلت بعد از حرکت بدون باد، معمولا قابل تعمیر نیست.
۲. ساختار تقویت شده دیواره تایر، گرمای زیادی در حالت بدون باد تولید می کند.
۳. این گرما امکان دارد منجر به صدمه داخلی غیرقابل مشاهده و خطر ترکیدن در آینده شود.
۴. حتی اگر تایر از بیرون سالم به نظر برسد، خیلی از تعمیرکاران حرفه ای (و شرکتهای بیمه) سفارش می کنند که آنرا تعویض کنید.
نتیجه: در اکثر موارد باید تایر را با یک تایر نو جایگزین کنید.
نکات مهم پس از استفاده از لاستیک های ران فلت در حالت پنچری اگر فقط چند کیلومتر (مثلاً ۱۰ کیلومتر) با آن رانندگی کردید: برخی مدلهای لاستیک های ران فلت قابل ارزیابی هستند.
اگر صدمه عمیقی ندیده باشد، امکان دارد توسط افراد متخصص تعمیر شود.
اگر تا حداکثر محدوده (۵۰ یا ۸۰ کیلومتر) رانندگی کرده اید: احتمالا لاستیک دیگر قابل استفاده نیست.
حتی اگر بادگیری شود، امنیت آن تضمین نمی شود.
پس اگر زاپاس نیست و لاستیک هم باید تعویض شود، چه کار باید کرد؟ اینجا به یک حقیقت مهم می رسیم:
داشتن ران فلت یعنی همیشه باید آماده خرید تایر نو یا تعمیر فوری در راه باشید.
۳ سناریوی رایج: ۱. در شهر هستید: به سادگی به یک تعمیرگاه یا نمایندگی لاستیک رجوع می کنید.
لاستیک نو می خرید یا اگر شرایطش مناسب بود، تعمیر می شود.
۲. در راه خارج شهری هستید: امکان دارد تعمیرگاه مجهز در دسترس نباشد.
اگر تایر دیگری همراه ندارید، باید با یدک کش به نزدیک ترین مرکز حمل شوید.
۳. در کشورهای توسعه یافته: برخی خودرو ها با اشتراک های خدمات جاده ای عرضه می شوند (مثلاً BMW Assist یا OnStar).
در صورت پنچری، به سرعت تیم پشتیبانی ارسال می شود و تایر تعویض یا یدک کش ارسال می شود.
نتیجه گیری نهایی: لاستیک های ران فلت برای محیط های شهری یا کشورهای دارای خدمات سریع عالی است.
اما در ایران یا مناطقی که دسترسی سریع به نمایندگی یا تعمیرگاه نیست، این تایرها امکان دارد سبب دردسر شوند.
اگر ران فلت دارید، همیشه باید:
بدانید به کجا می روید.
مطمئن باشید که در شعاع ۵۰ کیلومتر دسترسی به خدمات وجود دارد.
یا حتی بهتر، یک تایر ران فلت اضافی یا کیت پمپ باد و تایر سیلنت همراه داشته باشید (اگر ماشین اجازه بدهد).
آینده ران فلت: جایگزین یا تکامل؟ در آینده نزدیک، با پیشرفت فناوری تایرهای بدون هوا (Airless Tires)، امکان دارد لاستیک های ران فلت به مرحله ای از بلوغ نهائی برسند. میشلن و بریجستون درحال تست تایرهای غیرپنچر Uptis و Tweel هستند که احتیاجی به هوا ندارند و کاملا مقاوم در مقابل پنچری اند.

لاسیتک ران فلت چیست؟

آگهی فروش ماشین خود را به راحتی ثبت کنید

از روشهای مختلفی که ما برای شما فراهم کرده ایم، خودروی مورد نظر خود را به سادگی پیدا کنید

استانها

برندهای خودرو

خدمات خودرویی