اوراسیا سکوی آمادگی ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی

به گزارش شاپ کار به نقل از مهر، محمدعلی دهقان دهنوی امروز در نشست خبری که پیرامون تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا برگزار شد، به اهمیت این تحول اقتصادی اشاره و تاکید کرد: از هفته گذشته کار اجرائی این موافقت نامه شروع شده و از آن جا که سوالات زیادی پیرامون آن ایجاد شده بود، ضروری دانستیم که این مورد را بطور دقیق برای مردم توضیح دهیم. در تجارت بین المللی، به طور معمول کشورها برای واردات کالا از کشورهای دیگر تعرفه هایی اعمال می کنند که این امر منجر به افزایش قیمت تمام شده کالا برای مصرف کنندگان می شود.

تأثیر تعرفه ها بر نرخها و تولید داخلی

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران با توضیح مثال هایی اظهار داشت: برای نمونه، اگر کشوری برای کالای وارداتی ۲۰ درصد تعرفه درنظر بگیرد، این کالا در بازار آن کشور به همان میزان گران تر خواهد شد و رقابت با تولیدات داخلی دشوارتر می شود. این به این معناست که تعرفه ها می توانند بر قدرت رقابت تولیدات داخلی تأثیر منفی بگذارند.

اهمیت کاهش تعرفه ها برای توسعه تجارت

وی در ادامه بیان نمود: کاهش یا حذف تعرفه ها در قالب موافقت نامه های تجارت ترجیحی یا تجارت آزاد، یکی از مهم ترین راه ها برای توسعه تجارت بین کشورها است. به این صورت که اگر تعرفه ها برای تعدادی محدود از کالاها کاهش پیدا کند، این نوع تجارت به نام تجارت ترجیحی شناخته می شود. اما در صورتیکه کاهش تعرفه ها شامل طیف وسیعی از کالاها و به صفر برسد، این توافق به نام تجارت آزاد معروف می شود.
دهقان دهنوی در اشاره به وضعیت اتحادیه اقتصادی اوراسیا اظهار داشت: پنج کشور روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان و بلاروس عضو این اتحادیه هستند و میان خود تعرفه های گمرکی را حذف کرده اند. همچنین، این کشورها مقررات اقتصادی شان را هماهنگ کرده اند. حال ایران بعنوان طرف دیگر موافقت نامه تجارت آزاد، با این اتحادیه همکاری می کند.

از تجارت ترجیحی به تجارت آزاد

وی در توضیح روند تشکیل این موافقت نامه بیان نمود: ابتدا ایران با اتحادیه اوراسیا یک موافقت نامه تجارت ترجیحی امضا کرد. نتایج مثبت و موفقیت آمیز این توافق، منجر به شروع مذاکرات برای تبدیل آن به موافقت نامه تجارت آزاد شد. بعد از تکمیل مذاکرات، تصویب در مجالس شش کشور و ابلاغ نهایی، این توافق از هفته گذشته وارد مرحله اجرائی شد.
وی اضافه کرد: هم اکنون، حدود ۸۷ درصد از کالاهای مبادله ای میان ایران و کشورهای عضو این اتحادیه مشمول تعرفه صفر شده اند و از حدود ۵۶۰۰ ردیف تعرفه ای، حدود ۴۶۰۰ تا ۴۷۰۰ ردیف تعرفه حذف گردیده است.

تأثیر کاهش تعرفه ها بر هزینه ها و رقابت پذیری

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران همین طور اعلام نمود: این توافق نامه منجر به کاهش هزینه های تجارت با کشورهای عضو اوراسیا شده است. به این ترتیب، کالایی که پیش از این ۱۰ درصد تعرفه داشت، از پنج شنبه گذشته بدون تعرفه وارد بازار مقصد می شود و همین مساله منجر به ارزان تر شدن کالا برای مصرف کنندگان خواهد شد. این فرصت بزرگی برای بخش خصوصی است.
دهقان دهنوی در ادامه از تولیدکنندگان خواست تا برای حضور در بازارهای جدید برنامه ریزی کنند و بررسی نمایند که آیا کالای تولیدی شان مشمول تعرفه صفر شده، بازار هدف آن کجاست و چه مزیتی نسبت به رقبا دارند.

نقش شرکتهای صادراتی و نگاه فراتر از بازار داخلی

وی همین طور بر اهمیت شرکتهای مدیریت صادرات تاکید کرد و اظهار داشت: این شرکتها که خود تولیدکننده نیستند، اما قادر به صادرات محصولات دیگران هستند، حال فرصت مناسبی برای رشد در بازارهای اوراسیا دارند. همین طور از تولیدکنندگان خواست تا نگاه خودرا از بازار داخلی فراتر برده و به بازارهای جهانی بیندیشند.
دهقان دهنوی در ادامه اظهار نمود: امروز باید برای جمعیتی بزرگ تر از ۸۰۰ میلیون نفر یا حتی ۷ میلیارد نفر برنامه ریزی نماییم، نه فقط برای جمعیت داخلی ۸۰ یا ۹۰ میلیون نفری.

اوراسیا؛ سکوی آمادگی برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی

وی موافقت نامه تجارت آزاد با اوراسیا را فرصتی برای آماده سازی ایران جهت پیوستن به سازمان تجارت جهانی دانست و تصریح کرد: قبل از پیوستن به نظام جهانی تجارت، باید توانایی استفاده از فرصت های منطقه ای را کسب نماییم. اتحادیه اوراسیا با حجم تجارت ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیارد دلار، بازار بزرگی را تشکیل می دهد و واردات روسیه تنها بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار است. اگر ایران بتواند سهمی از این بازارها به دست آورد، این توافق می تواند تأثیر مهمی بر اقتصاد کشور داشته باشد.

هدف گذاری برای افزایش حجم تجارت

دهقان دهنوی در بخش دیگری از سخنان خود اشاره نمود که بیشتر روابط تجاری ایران با روسیه است، اما با دیگر کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا نیز روابط تجاری داریم. وی ادامه داد: در سال گذشته، حجم کل تجارت ایران با کشورهای اوراسیا کمی بیشتر از سه میلیارد دلار بوده است، اما نکته قابل توجه این است که در بعضی سال ها، واردات از روسیه و قزاقستان در عرصه نهاده های دامی به چهار میلیارد دلار رسیده است.
وی افزود: با وجود رشد خوب تجارت ایران با اوراسیا طی چهار یا پنج سال گذشته، هنوز فاصله بسیاری با ظرفیتهای واقعی این بازار وجود دارد. هم اکنون هدف گذاری اولیه ما برای حجم تجارت ۱۰ میلیارد دلار است. در حالیکه اگر بخواهیم تنها پنج درصد از حجم تجارت ۸۰۰ میلیارد دلاری کشورهای عضو اوراسیا را به خود اختصاص دهیم، باید به عدد ۴۰ میلیارد دلار برسیم.

بهره برداری از فرصت ها در کالاهای اساسی و نهاده های دامی

دهقان دهنوی به اهمیت کالاهای اساسی در واردات ایران اشاره نمود و اظهار داشت: یکی از مهم ترین اقلام وارداتی کشور نهاده های دامی است و کشورهای روسیه و قزاقستان از تولیدکنندگان عمده این محصولات به شمار می آیند. ایران هم اکنون از این کشورها واردات قابل توجهی دارد و طبق موافقت نامه تجارت آزاد، تعرفه واردات این کالاها کاهش یا به صفر رسیده است. این کاهش تعرفه ها می تواند به تنوع منابع وارداتی کشور کمک کرده و تأثیر مثبتی بر قیمت تمام شده کالاها داشته باشد.

چالش ها و نیاز به بهبود زیرساخت های لجستیکی

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران همین طور به چالش های موجود در زیرساخت های لجستیکی اشاره نمود و اظهار داشت: در تجارت خارجی، مشکلات زیادی در حوزه لجستیک، همچون در مسیرهای داخلی، پایانه های مرزی و ارتباطات با کشورهای اوراسیا داریم. زیرساخت های فعلی کافی نیستند، اما افزایش تجارت بطور طبیعی سبب بهبود این زیرساخت ها خواهد شد.
وی همین طور به مشکلات موجود در دریای خزر اشاره نمود و اظهار داشت: کاهش سطح آب این دریا سبب شده برخی بنادر روسیه در شمال دریای خزر حدودا غیرقابل استفاده شوند. همین طور بندر اکتائو در قزاقستان با مشکلات زیادی روبروست و این کاهش سطح آب، طرح هایی برای ساخت کشتی های مخصوص با عمق کمتر را به وجود آورده است.
دهقان دهنوی تاکید کرد که توسعه تجارت می تواند به بحران های زیست محیطی نیز توجه بیشتری جلب نماید و در این راستا، اجلاس اخیر کشورهای حاشیه خزر در تهران بر لزوم برنامه ریزی برای نجات این دریا تاکید داشت.

رفع موانع غیرتعرفه ای؛ قدمی اساسی برای تسهیل تجارت

معاون وزیر صمت همین طور به بخش مهمی از موافقت نامه تجارت آزاد اشاره نمود که رفع موانع غیرتعرفه ای است. وی اظهار داشت: امکان دارد یک کشور تعرفه ها را افزایش ندهد، اما با وضع سهمیه، مالیات یا عوارض خاص، در عمل همان اثر منفی را داشته باشد. در این توافق نامه، کشورهای عضو متعهد شده اند که علاوه بر حذف تعرفه ها، موانع غیرتعرفه ای را نیز از سر راه بردارند و این امر می تواند فضای تجارت را باثبات تر و قابل پیشبینی تر کند.

نیاز به تکمیل کریدورهای حمل ونقل

دهقان دهنوی در انتها به کریدورهای حمل و نقل اشاره نمود و اظهار داشت: راه های زمینی و ریلی بوسیله کشورهای آذربایجان، ارمنستان، ترکمنستان و قزاقستان برای تجارت با اوراسیا وجود دارند. این کریدورها نیاز به تکمیل دارند، اما سرمایه گذاری در این بخش ها نه فقط به توسعه تجارت کشور کمک خواهد کرد، بلکه می تواند ایران را به مسیرهای ترانزیت بین المللی متصل کرده و ارزش افزوده قابل توجهی ایجاد نماید.