در این مطلب قصد داریم تا علی‌الحساب 3گزینه از وانت‌های دهه نودی محبوب را معرفی و موارد دیگر را به شماره‌های آینده موکول کنیم.
Chevrolet S10 1982-1993
نخستین پیک‌آپ فشرده خودروسازان آمریکایی در سال 1982 تحت عنوان شورولت S10 ا(GMC سونوما)، روی خط تولید رفت. این خودرو که در واقع خط‌مشی سری LUV را دنبال می‌کرد و پس از پایان تولید، جای خود را به مدل کلرادو داد، روی پلت‌فرم GMT325 و با پیشرانه‌های متعدد 4 و 6 سیلندر (پیشرانه‌های کم‌مصرف لاین‌آپ گروه جنرال موتورز در آن زمان) و حالت بدنه تک و یک و نیم کابین عرضه شد. با توجه به طراحی خشک خودروهای اینچنینی و البته شروع عرضه این خودرو در دهه80 میلادی، S10 رقبایی از آسیای شرقی در پیشگاه خود می‌دید و با در نظر گرفتن پیشرانه‌های مقرون به صرفه، از جمله پیک آپ‌های اقتصادی آن دوره به شمار می‌رفت. پس از پایان تولید این خودرو در سال 1993، نسل دوم از شِویی S10 با چهره‌ای مدرن‌تر برای عرضه آماده شد که این نسل با توجه تغییر ژنتیک، از امکانات رفاهی و ایمنی همچون ایربگ‌های جانبی بهره می‌برد.
عرضه این خودرو در بازار ایران، در همان سال‌های شروع تقلیل خفقان واردات خودرو، یعنی ابتدای دهه 90 میلادی آغاز شد. خودرویی که در آن سال‌ها، در برابر خود رقیبی به غیر از وانت مزداهای سری B نسل سوم یا نیسان جونیور نمی‌دید، با پیشرانه 4 سیلندر 2.5 لیتری انژکتوری TBI (مشترک با پیشرانه مورد استفاده روی دوو اسپرو-اکثرا پیشرانه این خودرو را اشتباها 2.4 لیتری می‌پندارند) به میدان بازمی‌گردد. S10 در 2 حالت محور عقب و دو‌محور ساخته شد که قریب به 95درصد از نمونه‌های راه‌یافته به داخل کشور از نوع RWD بودند. با اینکه مدل‌های تک کابین از فضای بار بزرگ‌تری نسبت به یک و نیم کابین‌ها بهره می‌بردند، اما واردکننده شورولت S10، اکثر محصولات خود را در قالب یک و نیم کابین عرضه کرد تا علاوه بر کارایی، از راحتی کابین بهره ببرد. شورولت S10 در ایران، از 12 تا 20 میلیون تومان قیمت می‌خورد. بسته به شرایط بدنه، سلامت پیشرانه و همچنین کابین و البته میزان کارکرد، این قیمت متغیر خواهد بود و تنها در موارد خاص و در صورت یافت نمونه‌ای بسیار خاص و سالم، قیمت این خودرو از این بازه خارج خواهد شد. در هنگام خرید S10، توجه بسیار زیادی به سلامت شاسی و همچنین برق خودرو داشته باشید (برای تست سلامتی شاسی، پشت رول نشسته، خودرو را استارت بزنید و با فرمان بازی کنید و عقب خودرو را از آینه‌های جانبی تحت نظر داشته باشید. اگر تکان غیر عادی در بخش انتهایی خودرو مشاهده کردید، شاسی دچار مشکل شده است). S10 به دلیل استفاده از پیشرانه TBI (ترکیبی از کاربراتور با سوزن انژکتور برقی)، دارای سنسورهای متعدد برای تنتظیم میزان سوخت است و وجود ضعف در سیم‌کشی یا هر کدام از سنسورها، بالا رفتن میزان مصرف سوخت خودرو را به همراه دارد.
Mazda B-Series 4th Generation
بسیاری از نام‌های تجاری، پس از ورود با نخستین محصول به ایران، حالتی سمبلیک می‌گیرند. برای مثال، با شنیدن نام مولینکس، به یاد غذاسازهای برقی می‌افتید و شنیدن نام نیسان و مزدا، وانتبارهای معروفشان را به یاد می‌آورید. مزداهای سری B، که سومین نسل آن هنوز هم در ایران مونتاژ می‌شود، از سال 1961 روی خط تولید مزدای ژاپن قرار گرفته است. این محصول نیز همانند شورولت S10 در گروه وانتبارهای فشرده و به اصطلاح کامپکت قرار می‌گیرد و با حداکثر کارایی، در برابر استفاده آسان طراحی شده است. در سال 1985، چهارمین نسل از این خودرو روی خط تولید هیروشیما، کلمبیا، زیمبابوه و آفریقای جنوبی قرار گرفت. تمامی پیشرانه‌های در نظر گرفته شده برای این خودرو از میان 4 سیلندرهای کم حجم بودند که در ایران، مزدا سری B نسل چهارم با پیشرانه 2.6 لیتری 4 سیلندر خطی وارد شد. از همین رو، این مدل وانت با نام مزدا 2600 یا مزدا B2600 شناخته می‌شود. پیشرانه 2.6 لیتری این خودرو، از سال 1986 تا 1988 با کد G54B (مشترک با میتسوبیشی) و 102 اسب بخار و از 1988 تا 1993، با کد G6 و 121 اسب بخار تولید می‌شد که با توجه به راهیابی این خودرو در اوایل سال 1990 به ایران، مزدا B2600 از پیشرانه قدرتمند 121 اسب بخاری استفاده می‌کند.
این مزدا در حالات متعدد SUV، تک‌کابین، دو‌کابین، دو‌کابین شاسی‌بلند، تک کابین کمپرسی و استیشن، تحت برندهای مزدا و فورد ساخته می‌شد و با توجه به ارائه این محصول به صورت دیفرانسیل عقب و دو‌دیفرانسیل، اکثر نمونه‌های شاسی بلند آن، از نوع دو‌دیفرانسیل و بسیار مناسب برای آفرود بوده. علاوه بر اینکه فضای بار انتهایی خودرو نیز در سفرهای خارج از شهر بسیار کارآمد به نظر می‌رسد.
در سال‌های اخیر، با توجه به شدت گرفتن تب آفرود در بازار داخلی، بسیاری از خودروهای دو‌دیفرانسیل قدرتمند جهت سفرهای برون‌شهری مورد استقبال آفرودرها قرار گرفتند. B2600 نیز با توجه به تقسیم وزن مناسب و پیشرانه انژکتوری قدرتمند، یکی از گزینه‌های محبوب این قشر به شمار می‌رود که بسته به سلامت بدنه، پیشرانه و شاسی و همچنین میزان ادوات اضافی به کار گرفته شده روی خودرو، از 15 تا 24 میلیون تومان قیمت می‌خورد. البته توجه داشته باشید که یکی از مهم‌ترین مشکلات این خودرو، کمبود قطعات فنی و ظاهری، خصوصا در شهرهای کوچک‌تر است که کمبود مکانیک زبده در امر تعمیر این خودرو نیز از عوامل این مشکل به شمار می‌رود. پس پیشنهاد می‌کنیم، اگر دست به آچار هستید به سراغ B2600 بروید.